ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ

03.06.2021

Εργασιακό νομοσχέδιο - Τα σημεία κλειδιά

Έτοιμο για να μπει στην Βουλή και να ψηφιστεί έως το τέλος Ιουνίου είναι το εργασιακό νομοσχέδιο, πλην όμως με το κατάλληλο «ρετούς». Οι βελτιώσεις που ετοιμάζονται αφορούν κυρίως το δίκαιο των απολύσεων, οι οποίες «ξεκλειδώνουν» έπειτα από 15 μήνες «παγώματος» λόγω των οριζόντιων μέτρων στήριξης της εργασίας (αναστολές συμβάσεων, ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ, Επιστρεπτέα Προκαταβολή κλπ.).

Η εργασιακή νομοθεσία είναι απαρχαιωμένη. Είναι 40 ετών. Ο βασικός πυρήνας της πηγαίνει πίσω στο 1982 και υπάρχει μία έλλειψη προσαρμογής στις οικονομικές κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις», σημείωσε ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης ξεκινώντας την παρουσίαση με τις παρεμβάσεις που αφορούν στο ωράριο, τις απολύσεις, τις απεργίες, αλλά και τα καινούργια δεδομένα που θα διαμορφωθούν στις συμβάσεις εργασίας.

Οι σημαντικότερες, κατά το υπουργείο, αλλαγές που φέρνει το νομοσχέδιο είναι:

• Ψηφιακή κάρτα εργασίας

Με την ψηφιακή κάρτα εργασίας, η πλατφόρμα “ΕΡΓΑΝΗ” θα ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο για τις ώρες εργασίας των υπαλλήλων και θα χαρακτηρίζει αυτόματα κάθε ώρα εργασίας ως κανονική ώρα εργασίας - υπερωρία, καθώς και διαλείμματα, ώρες και ημέρες απουσίας, άδειες κ.λπ.

Χρήσιμη θα είναι και για τον επιχειρηματικό κόσμο, προκειμένου να μη «νοθεύεται» ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων από εργοδότες που χρησιμοποιούν αθέμιτες πρακτικές.

Στην πράξη, ο εργαζόμενος θα «χτυπά» την κάρτα του όταν ξεκινά και όταν τελειώνει την εργασία του. Η κάρτα θα συνδέεται απευθείας με OnLine σύστημα του «Εργάνη ΙΙ» και, με τον τρόπο αυτό, θα καταγράφεται αμέσως και σε πραγματικό χρόνο η απασχόληση του εργαζομένου, η υπέρβαση του νόμιμου ωραρίου, οι υπερεργασίες και οι υπερωρίες του. Έτσι θα επέρχονται άμεσα οι σχετικές συνέπειες, που αφορούν είτε αξιώσεις για επιπλέον αμοιβή από τον εργαζόμενο, είτε κυρώσεις στον εργοδότη, εάν η υπέρβαση του ωραρίου είναι παράνομη).

Ο λόγος είναι ότι το προσωπικό της Επιθεώρησης Εργασίας πριν εισέλθει σε μια εγκατάσταση θα γνωρίζει πόσους και ποιους εργαζόμενους πρέπει να βρει εκεί.

Επιπλέον, για εταιρείες που υιοθετούν την ψηφιακή κάρτα, η Αναλυτική Περιοδική Δήλωση θα συμπληρωθεί αυτόματα.

Η εφαρμογή της σχετικής υποδομής έχει προταθεί για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκτησης.

• Επιθεώρηση εργασίας

Ο Φορέας Επιθεώρησης Εργασίας αντικαθίσταται από την Επιθεώρηση Εργασίας, ο οποίος θα είναι Ανεξάρτητη Αρχή.

• Θα μπορεί να ελέγχει 24 ώρες την ημέρα χωρίς ειδοποίηση τον εργοδότη, καθώς επίσης θα έχει και ελεύθερη πρόσβαση σε βιβλία, μητρώα, έγγραφα, αρχεία αυτού. Επιπλέον, μια νέα διάταξη θεσπίζει διαδικασία για άμεση επιβολή προστίμων όταν ένας αδήλωτος εργαζόμενος βρεθεί να εργάζεται ή όταν εντοπίζονται παραβιάσεις υγείας και ασφάλειας.

• Άδεια - Υπόλοιπο επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής

Η άδεια πατρότητας ορίζεται σε 14 ημέρες με αμοιβή, εν συγκρίσει με τις 2 ημέρες που ισχύουν σήμερα. επίσης, ο νέος πατέρας προστατεύεται από απόλυση, για διάστημα 6 μηνών από τη γέννηση του παιδιού. Καθορίζεται γονική άδεια 4 μηνών για κάθε γονέα, με επιδότηση από τον ΟΑΕΔ τους 2 μήνες.

Εισάγει το δικαίωμα σε ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας (π.χ. τηλεργασία, ευέλικτες ώρες, μερική απασχόληση) για γονείς και φροντιστές παιδιών έως 12 ετών. Ορίζεται άδεια φροντίδας (5 εργάσιμες ημέρες για συγγενή ή συγκατοίκους όταν υπάρχει ανάγκη για φροντίδα ή σοβαρός ιατρικός λόγος).

• Τηλεργασία

Ο εργοδότης επιβαρύνεται με το κόστος εξοπλισμού, συντήρησης και τηλεπικοινωνιών. Απαγορεύεται η χρήση της κάμερας για τον έλεγχο της απόδοσης του τηλεργαζόμενου.

• Τεχνίτες

Ο νόμος τερματίζει το σύστημα διακρίσεων, που ήθελε η αποζημίωση των τεχνιτών να είναι πολύ χαμηλότερη από την αποζημίωση των εργαζομένων.

• Διευθέτηση του χρόνου εργασίας

Η διαχείριση του χρόνου εργασίας μπορεί να ωφελήσει τόσο τους υπαλλήλους όσο και τις επιχειρήσεις, καθώς βελτιώνει την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής και βοηθά τις επιχειρήσεις να ανταποκριθούν στον αυξημένο φόρτο εργασίας μιας περιόδου, μειώνοντας το σχετικό κόστος.

Η περίοδος 8 ωρών / 5 ημερών / 40 ωρών είναι σαφώς εγγυημένη, παρέχεται η δυνατότητα τετραήμερης εργασίας, χωρίς μείωση των αποδοχών στο πλαίσιο του διακανονισμού, ενώ προβλέπεται ότι η απόλυση υπαλλήλου που αρνήθηκε για διευθέτηση του χρόνου να μην είναι έγκυρη.

Το ελαστικό 8ωρο προβλέπει απασχόληση έως και 10 ώρες την ημέρα κατά μέγιστο χωρίς πρόσθετη αμοιβή, ανάλογα με τις ανάγκες των επιχειρήσεων. Οι επιπλέον ώρες θα αποθηκεύονται σε «τράπεζα χρόνου» και θα «επιστρέφονται» στους εργαζόμενους εντός έξι μηνών με τη μορφή μειωμένου ωραρίου ή ρεπό ή ημερών άδειας. Το ελαστικό 8ωρο θα εφαρμόζεται μόνο κατόπιν αιτήματος του ίδιου του εργαζομένου έπειτα από έγγραφη συμφωνία και συμπληρωματικά προς την ισχύουσα νομοθεσία σε περίπτωση που δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση ή δεν επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ συνδικάτου και εργοδότη. Σε κάθε περίπτωση, απαγορεύεται η καταγγελία της σύμβασης για τον λόγο ότι ο εργαζόμενος αρνήθηκε πρόταση του εργοδότη για συμφωνία διευθέτησης.

Προβλέπεται ότι το διάλειμμα θα χορηγείται μετά από 4 ώρες εργασίας, αντί για τις 6 ώρες που ίσχυαν μέχρι τώρα. Διευκρινίζει επίσης τη διάρκειά του, η οποία θα είναι 15-30 λεπτά, μια ρύθμιση που αποφεύγει τις καταχρήσεις του εργοδότη που παρατηρούνται σήμερα.

Πριν από την έναρξη ή το τέλος των ωρών εργασίας, το διάλειμμα δεν θα δικαιολογεί την παρουσία στο χώρο εργασίας. Αυτό σημαίνει μια αυστηρή δήλωση οκτώ ωρών, συμπεριλαμβανομένου του διαλείμματος.

Επιπλέον το όριο για τις υπερωρίες ενοποιείται και αυξάνεται σε 150 ώρες ετησίως (επί του παρόντος είναι 96 στη βιομηχανία και 120 σε άλλους τομείς).

Αυξάνεται επίσης η αμοιβή για υπερωρίες για τις οποίες δεν ακολουθούνται οι εγκεκριμένες διαδικασίες: καθορίζεται συγκεκριμένα στον καταβεβλημένο ωριαίο μισθό που αυξάνεται κατά 120%, σε σύγκριση με το τρέχον 80%.

• Προστασία από απολύσεις

Οι υφιστάμενες περιπτώσεις άκυρης απόλυσης παραμένουν (π.χ. απόλυση λόγω διακρίσεων λόγω φύλου, πεποιθήσεων, σεξουαλικού προσανατολισμού, αναπηρίας, συνδικαλιστικής δράσης, άρνηση πρότασης για ρύθμιση του χρόνου εργασίας κ.λπ.)

Οι απολύσεις που προστίθενται στις μη έγκυρες είναι:

1. Όταν γίνονται επειδή ο εργαζόμενος άσκησε οποιοδήποτε από τα νόμιμα δικαιώματά του (μέχρι τώρα η επανένταξη ήταν στη διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου)

2. Η άσκηση των δικαιωμάτων σε περίπτωση βίας και παρενόχλησης

3. Ο πατέρας ενός νεογέννητου παιδιού

4. Εργαζόμενοι που έχουν λάβει ή ζητήσει άδεια

5. Εργαζόμενοι που δεν υπέκυψαν από την πίεση του εργοδότη να υποβάλουν αίτηση για διευθέτηση

6. Τηλεργαζόμενοι που άσκησαν το δικαίωμα αποσύνδεσης

• ΕΡΓΑΝΗ II

Το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ αναβαθμίζεται και μετατρέπεται σε ΕΡΓΑΝΗ II.

Στόχος είναι η μείωση του διοικητικού φόρτου για τις εταιρείες, η απλούστευση των διαδικασιών και η εξάλειψη πολλαπλών δηλώσεων για το ίδιο θέμα, που οι εργοδότες πρέπει να υποβάλουν σήμερα.

Αυτό συμβαίνει διασφαλίζοντας τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων πληροφοριών Εργάνη, e-ΕΦΚΑ, Επιθεώρηση Εργασίας και ΟΑΕΔ.

Ένα βασικό στοιχείο είναι επίσης ότι διευκολύνονται οι έλεγχοι για την εφαρμογή της νομοθεσίας, καθώς θα υπάρχει δυνατότητα διασταύρωσης των δηλώσεων για τους μισθούς και τις ασφαλίσεις.

• Απεργία και συνδικαλιστικός νόμος

Με προσωπικό ασφαλείας οι απεργίες στις ΔΕΚΟ: Με τη διάταξη που εισάγεται, προβλέπεται προσωπικό ασφαλείας που διασφαλίζει την ελάχιστη εγγυημένη λειτουργία και προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών ως προς την παροχή ενός μίνιμουμ (33%) επιπέδου υπηρεσιών σε κρίσιμους κλάδους κατά τη διάρκεια των απεργιακών κινητοποιήσεων στις ΔΕΚΟ.

Ορίζει ότι τουλάχιστον το ένα τρίτο της υπηρεσίας που παρέχεται κατά κανόνα κατά τη διάρκεια απεργίας σε δημόσιες ή επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας πρέπει να παρέχεται στους ακόλουθους τομείς: υγεία, νερό, ηλεκτρικό ρεύμα, διύλιση πετρελαίου, μεταφορές, τηλεπικοινωνίες, συλλογή αποβλήτων, φόρτωση και εκφόρτωση σε λιμένες, Πολιτική Αεροπορία, μισθοδοσία στο κράτος (συντάξεις).

Απαγορεύεται η παρεμπόδιση εργαζομένων που επιθυμούν να εργαστούν κατά τη διάρκεια της απεργίας.