Οι προϋποθέσεις απαλλαγής από το φόρο εισοδήματος των ενδοομιλικών μερισμάτων καθορίζονται με τις διατάξεις του άρθρου 48 του Κ.Φ.Ε (Ν. 4172/2013) ενώ οι απαραίτητες διευκρινήσεις για την ομοιόμορφη εφαρμογή τους καθορίζονται μέσω της ΠΟΛ. 1039/26.01.2015.
Τα εισοδήματα που εισπράττει ένα Νομικό Πρόσωπο το οποίο είναι Φορολογικός Κάτοικος Ελλάδας απαλλάσσονται του φόρου αν πληρούνται σωρευτικά οι παρακάτω προϋποθέσεις:
α) Ο Καταβάλλων το μέρισμα δηλαδή το Νομικό Πρόσωπο που προχωρά στη διανομή θα πρέπει:
Να περιλαμβάνεται στους τύπους Εταιρειών που απαριθμούνται στο Παράρτημα Ι Μέρος Α’ της Οδηγίας 2011/96/ΕΕ δηλαδή εταιρείες που κατ’ ουσία είναι Ανώνυμες Εταιρίες ή υπόκεινται σε φορολόγηση ανάλογη με αυτή των ανωνύμων εταιρειών (π.χ Α.Ε, Ε.Π.Ε, Ι.Κ.Ε κλπ).
Να είναι Φορολογικός Κάτοικος κράτους-μέλους της Ε.Ε. σύμφωνα με την εσωτερική νομοθεσία του κράτους αυτού και να μην θεωρείται κάτοικος τρίτης χώρας εκτός Ε.Ε. με βάση τους όρους της Σύμβασης Αποφυγής Διπλής Φορολογίας που έχει συναφθεί με το κράτος αυτό.
Να υπόκειται χωρίς την δυνατότητα επιλογής ή απαλλαγής σε έναν από τους φόρους που αναφέρονται στο Παράρτημα Ι Μέρος Β’ της Οδηγίας 2011/96/ΕΕ ή σε οποιονδήποτε άλλο φόρο αντικαταστήσει έναν από τους φόρους αυτούς δηλαδή σε φόρους ανάλογους του Ελληνικού Φόρου Εισοδήματος Νομικών Προσώπων κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
β) Ο Λήπτης του μερίσματος θα πρέπει:
Να κατέχει κατ’ ελάχιστον 10% συμμετοχή του κεφαλαίου ή των μετοχών ή των δικαιωμάτων του νομικού προσώπου που καταβάλλει το μέρισμα.
Να διατηρεί το παραπάνω ποσοστό για τουλάχιστον 24 μήνες.
Συνεπώς, ο καταβάλλων το μέρισμα μπορεί να είναι Νομικό Πρόσωπο είτε της ημεδαπής είτε άλλου κράτους-μέλους της Ε.Ε.. Ειδικότερα, όσον αφορά την ημεδαπή, αυτά μπορεί να είναι πέρα από Α.Ε, Ε.Π.Ε και Ι.Κ.Ε και προσωπικές επιχειρήσεις(Ο.Ε, Ε.Ε) οι οποίες υπόκεινται σε φορολογία εταιρειών.
Προσοχή
Οι κοινοπραξίες παρότι χαρακτηρίζονται ως εταιρείες με βάση τις διατάξεις του άρθρου 293 του Ν. 4072/2012 και υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος Νομικών Προσώπων & Νομικών Οντοτήτων στην Ελλάδα δεν χαρακτηρίζονται νομικά πρόσωπα αλλά νομικές οντότητες με βάση την περίπτωση γ’ του άρθρου 2 του Ν. 4172/2013. Γι’ αυτό το λόγο θεωρείται πως δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του Νόμου αυτού και τα μερίσματά τους δεν απαλλάσσονται της φορολογίας εισοδήματος.
Συγκεκριμένα, τα μερίσματα που εισπράττουν μέλη κοινοπραξιών λόγω της συμμετοχής τους σε αυτές δεν ακολουθούν τις διατάξεις του άρθρου 48 του Ν. 4172/2013 δηλαδή δεν απαλλάσσονται της Φορολογίας Εισοδήματος αλλά φορολογούνται αρχικά ως έσοδο από επιχειρηματική δραστηριότητα με τους συντελεστές που ορίζουν τα άρθρα 29 ή 58 του Κ.Φ.Ε και στη συνέχεια ο φόρος αυτός καθώς και τυχόν παρακράτηση φόρου επί των μερισμάτων συμψηφίζεται με το φόρο εισοδήματος που καλείται να πληρώσει η συμμετέχουσα στην κοινοπραξία εταιρία.
Ανάλογη φορολογική αντιμετώπιση έχουν και τα εισοδήματα υποκαταστήματος αλλοδαπής εταιρείας που διατηρεί εγκατάσταση στην Ελλάδα διότι θεωρείται νομικό πρόσωπο με αντίστοιχη νομική μορφή με αυτή του κεντρικού.
Στη συνέχεια θα εξετάσουμε τις ιδιαιτερότητες που εμφανίζονται ανάλογα με την προέλευση των μερισμάτων.
1. Εισπραττόμενα Μερίσματα ημεδαπής εταιρείας από ημεδαπή εταιρεία
Οι διατάξεις του άρθρου 48, παρ. 1 του Ν. 4172/2013 που ορίζουν τα ισχύοντα επί των ενδοομιλικών μερισμάτων εταιρειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης επεκτείνονται και σε ότι αφορά τα μερίσματα μεταξύ ημεδαπών εταιρειών. Έτσι:
α) Τα μερίσματα που εισπράττει ημεδαπό Νομικό Πρόσωπο από ημεδαπό Νομικό Πρόσωπο απαλλάσσονται του Φόρου εισοδήματος όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 48, παρ. 1 του Ν. 4172/2013.
β) Τα μερίσματα που εισπράττει ημεδαπό Νομικό Πρόσωπο από ημεδαπό Νομικό Πρόσωπο δεν απαλλάσσονται του Φόρου Εισοδήματος όταν δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 48, παρ. 1 του Ν. 4172/2013. Σε αυτή την περίπτωση καθιερώνεται η μέθοδος της πίστωσης του φόρου ως τρόπος φορολογικής μεταχείρισης των εισπραττόμενων μερισμάτων.
2. Εισπραττόμενα Μερίσματα ημεδαπής εταιρείας από αλλοδαπή εταιρεία με έδρα σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
α) Τα μερίσματα που εισπράττει ημεδαπό Νομικό Πρόσωπο από αλλοδαπό Νομικό Πρόσωπο με έδρα σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαλλάσσονται του Φόρου εισοδήματος όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 48, παρ. 1 του Ν. 4172/2013.
β) Τα μερίσματα που εισπράττει ημεδαπό Νομικό Πρόσωπο από αλλοδαπό Νομικό Πρόσωπο με έδρα σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν απαλλάσσονται του Φόρου Εισοδήματος όταν δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 48, παρ. 1 του Ν. 4172/2013. Σε αυτή την περίπτωση καθιερώνεται η μέθοδος της πίστωσης του φόρου ως τρόπος φορολογικής μεταχείρισης των εισπραττόμενων μερισμάτων.
Σημείωση
Σύμφωνα με το άρθρο 68, παράγραφος 3 του Ν. 4172/2013 από το ποσό του Φόρου της Ημεδαπής εκπίπτει το ποσό του φόρου που καταβλήθηκε ως φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων στην αλλοδαπή (κράτος μέλος Ε.Ε.) καθώς και το ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε ως φόρος μερισμάτων.
Τα εισπραττόμενα μερίσματα καταχωρούνται μικτά στα βιβλία του νομικού προσώπου ώστε στη συνέχεια να συμψηφιστούν με το φόρο που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή.
Για την πίστωση του φόρου αλλοδαπής ισχύουν οι περιορισμοί του άρθρου 9, παρ. 2 του 4172/2013 κατά τους οποίους η μείωση του φόρου δεν δύναται να υπερβαίνει το ποσό του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα αυτό στην Ελλάδα.
3. Εισπραττόμενα Μερίσματα ημεδαπής εταιρείας από αλλοδαπή εταιρεία με έδρα σε Τρίτη Χώρα.
Τα μερίσματα ή τα κέρδη που εισπράττει ημεδαπή μητρική εταιρεία από αλλοδαπή θυγατρική της που εδρεύει σε Τρίτη χώρα δεν απαλλάσσονται του φόρου εισοδήματος. Από τον αναλογούντα φόρο του Νομικού προσώπου εκπίπτει μόνο το ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε στην αλλοδαπή ως φόρος επί των μερισμάτων.
Σημείωση
Τα εισπραττόμενα μερίσματα καταχωρούνται μικτά στα βιβλία του νομικού προσώπου ώστε στη συνέχεια να συμψηφιστείς ο φόρος που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή ως παρακρατούμενος στη διανομή των κερδών.
Για την πίστωση του φόρου αλλοδαπής ισχύουν οι περιορισμοί του άρθρου 9, παρ. 2 του 4172/2013 κατά τους οποίους η μείωση του φόρου δεν δύναται να υπερβαίνει το ποσό του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα αυτό στην Ελλάδα.
Analog group
Tax Department